Naar het noorden

Vanuit de parkeerplaats in Marrakech zijn we naar een camping 15 km ten zuiden van Marrakech gegaan. Het is een erg mooi aangelegde camping met prima sanitair. We hebben de was nog maar eens gedaan, camper schoongemaakt en genoten van het heerlijke weer. De laatste dag hebben we een heerlijk restaurant ontdekt. In Marokko hebben bijna alle tankstations een restaurant, maar dit restaurant zat op zondagmiddag tjokvol, een reden om daar toch eens te gaan kijken. Het bleek een mooi, modern restaurant met een geweldig mooie binnentuin en heerlijk eten, zowel europeesch als Marokkaans.

Vanmorgen om 7 uur zijn we vertrokken naar Martil in het noorden. Een rit van 650 km, voornamelijk over de autoweg. Alleen bij Casablanca en Rabat is de weg druk. Dit jaar zijn er weinig mensen die de autoweg oversteken. Er worden wel overal loopbruggen over de autoweg gebouwd. Wel staan er hier en daar mensen te liften, of te wachten op……

Overal wordt op het land gewerkt en alles ziet bijzonder groen. De ingezaaide velden zijn duidelijk herkenbaar. De vele regen heeft ook een positief effect. Hier en daar staan nog plassen en niet alle rivieren zijn weer helemaal binnen hun oevers.

De reis verliep soepel en we waren op tijd op de camping in Martil om nog een strandwandeling te maken. De camping ligt 200 meter van de boulevard. Morgenvroeg nog 30 km Ceuta, de onvoorspelbare grensformaliteiten doorlopen en dan de ferry naar het vasteland van Spanje.

Marrakech

We hebben de afgelopen dagen genoten van heerlijk warm en zonnig weer in Agadir. De camper schoon gemaakt, de was gedaan en met de bus naar de markt in een dorp 15 km verderop geweest. Het strand in Agadir is weer bijna schoon net als de wegen. We hadden in Agadir een bijzondere franse buurvrouw. Elke morgen rond tienen kwam ze met een kus goede morgen wensen.

Na een paar heerlijk zonnige en warme dagen in Agadir zijn we vanmorgen verhuisd naar Marrakech. Uiteraard eerst nog uitgebreid afscheid genomen van onze franse buurvrouw.

De plek waarop we stonden was gistermiddag al gereserveerd door onze overburen. Zij hadden vrienden die daar wilden komen staan. Later die middag verschenen er nog meer liefhebbers voor die plek. Vanmorgen toen we wegreden gingen de overburen onmiddellijk de plek die we verlieten bewaken, zodat er niemand anders dan hun vrienden konden gaan staan.

Toen we de poort van de camping wilden uitrijden werden we niet doorgelaten door de nachtwaker. Op ons betalingsbewijs stond als datum de 4^e, het was nu de vijfde dus we zouden moeten bijbetalen. Dus wachten op de man van de receptie. De nachtwaker uitgelegd dat 7 nachten 700 dirham kost en dat ik dus alles betaald had, dat de man in de receptie dus had zitten slapen toen hij de datum invulde. Na wat gedoe en heen en weer gebel van de nachtwaker mochten we toch vertrekken.

De autoweg naar Marrakech was niet druk en rond de middag waren we in het centrum van Marrakech. Bij het binnenrijden van Marrakech bestaat de weg uit 6 banen, ze hebben er 2 jaar over gedaan om die zes banen aan te leggen en we hebben ons steeds afgevraagd waarom er 2 extra banen in de midden kwamen, nu blijkt dat deze banen bedoeld zijn voor de bus. Echter weinig bussen te zien, wel fietsers, ezels, voetgangers en een vrachtwagen. Onderweg waren de mensen hard aan het werk op hun akkers, er werd geploegd en gezaaid. Hier en daar stond nog wel een olas water, maar verder was er niets meer te zien van de overmatige regenval van vorige week. We staan nu voor 1 nacht op een bewaakte parkeerplaats in het centrum van Marrakech, morgen gaan we weer naar een camping, lekker makkelijk de parkeerplaats, 500 meter van de centrale plein. Er staan nog 2 andere campers, een italiaan en een fransman. Meestal wonen er ooievaars op bepaalde gebouwen in de stad, maar deze keer hebben we maar 2 ooievaars kunnen ontdekken. Het was vanavond druk in de stad, er is een internationaal filmfestival gaande en elke avond wordt op een groot scherm een film uitgezonden. De kijkers waren vooral Marokkanen.

na de regen

Inmiddels is de regen gestopt, gistermiddag was het zonnig en droog, afgelopen nacht weer een flinke bui, maar ook vandaag was het zonnig en droog. De rivieren zijn inmiddels weer lege beddingen, maar de schade van het water is overal erg groot; hier valt het mee, maar ook hier zie je de gevolgen.

Er staan kampeerders wat zuidelijker in een dorp aan zee waar alle campings onder water staan, de kampeerders bivakkeren nu op een oud vliegveld, zonder voorzieningen. Het dorp is onbereikbaar, dus de voedselaanvoer stagneert, de autobrandstof is op en ook komt er geen water meer uit de waterleiding, een ramp voor de inwoners. Er zijn meer dorpen in dezelfde situatie.

Wel wordt er overal hard gewerkt aan herstel: Wegen worden schoongemaakt(heel veel modder), bruggen zoveel mogelijk hetsteld of een omleiding gemaakt. Het strand hier ligt helemaal vol takken en rommel. Er wordt met man en macht gewerkt aan het schoonmaken van het strand.

Kapotte wegen en bruggen zijn ook de reden dat we onze reisplannen hebben moeten aanpassen en nog steeds in Agadir verblijven, verder reizen is op dit bijna onmogelijk. Van hieruit gaan we later in de week nog naar Marrakech en uiteindelijk via de autoweg naar het noorden en Spanje.

Er staat hier een nederlander met een oude camper die voor hem opgeknapt en opnieuw gespoten wordt, de werkzaamheden lagen een tijdje stil omdat het dak van de werkplaats van de spuiter zo lek was als een mandje.

Vandaag naar een dierenarts geweest voor een gezondheidsverklaring voor Bubbles; de spanjaarden deden vorig jaar bij veel mensen moeilijk over een ontbrekend stempeltje en stuurden de hond en eigenaren terug naar Marokko. Dat willen we graag voorkomen. De dierenarts hield zitting in een klein pand in een onooglijk straatje in een oude wijk.

De man sprak engels en hield van een gezellig praatje terwijl hij Bubbles serieus onderzocht. Bubbles zag daar het nut niet van in en gromde naar de man toen die in de oortjes wilde kijken. Voor minder dan 10 euro is Bubbles onderzocht en gezond verklaard.

Agadir

Na een nacht met regen gistermorgen vanuit Talliouine naar Agadir gereden een afstand van ong. 200km. De schade door de vele regen was duidelijk, op verschillende plaatsen moesten we door het water en op sommige plaatsen kwamen weer modderstromen de weg op. Op een aantal plaatsen was men bezig bruggen te bouwen, of duikers onder de weg te maken. Daar was dan een omleiding via een zandpad. Een interessante onderneming bij dit natte weer. Rond de middag bereikten we de camping in Agadir. De camping staat bekend als slecht, maar in ons geval is het een veilige plek van waaruit we over enkele dagen in elk geval naar Marrakech kunnen rijden, ongeacht de hoeveelheid water die er de komende dagen gaat vallen, en er is 200 mm voor de komende 2 dagen voorspeld.

In Agadir was het bij aankomst zonnig en warm. De camping is goed gevuld. Uiteraard moest weer een formulier ingevuld worden en daarna mochten we een plek zoeken. De plek die ons beviel was door fransen gereserveerd zei de camping bewaker. Jammer, dan zoeken we een andere plek, maar even later kwam de campingdirecteur( bordje met deze titel stond prominent op zijn bureau) die zei dat we de plek wel mochten hebben. Hij wees ons erop dat deze plek veiliger was dan de plek die we inmiddels hadden uitgezocht. Die extra veiligheid zat hem in een gammel draadgaas dat op deze plek boven de 2 meter hoge muur staat. Dat gaasdraad ontbreekt op de andere plek. De blokkade van de plek werd persoonlijk door de directeur verwijderd, waarvoor dank.

Later die middag zijn we naar de 4 km verderop gelegen overdekte markt gefietst om mini-makaronen te kopen. Wij vinden deze homemade koekies heerlijk. Voor 4 dirham(40 eurocent)werd op onze fietsen gepast. Daarna naar een grote supermarkt waar men alcohol verkoopt gefietst. Bij deze supermarkt kostte de bewaking van onze fietsen maar 2 dirham.

In de avond zijn we gaan eten bij een Italiaans restaurant, na bijna 4 weken zeer luxe eten met een wijntje. Bij terugkomst om 21.00 uur bleek de campingpoort hermetisch gesloten, maar na wat rammelen aan de poort verscheen de nachtwaker en liet ons binnen.

Sinds vannacht regent het aan een stuk, windkracht 9. Vanmorgen was de voortent van onze franse overburen ingestort, een “catastrophe” volgens de andere campingbewoners. Niks zinnigs te doen in dit weer en onze satellietschotel is uit positie gewaaid. Bij het proberen weer tv beeld te krijgen ontvangen we plotseling een andere satelliet. Lukte nooit eerder, dus we laten de schotel zo wel staan: veel vrije zenders en BVN.

Weer of geen weer, diverse mannen komen hun diensten aanbieden, eentje wil onze camper wel overschilderen, een ander kan alles repareren en weer een ander wil onze gasflessen wel vullen, met propaangas, wordt er nog expliciet bij vermeld. Maar onze camper hoeft niet geschilderd of gerepareerd en gas hebben we genoeg. Geen zaken te doen dus. En tegen etenstijd kwam er een man met verse paling langs de deur.

Zojuist gehoord dat 20 km noordelijker de brug is weggespoeld, het is de plaats waar we vorig jaar 10 dagen op een camping hebben gestaan en om die camping te bereiken moesten we over 2 bruggen, de regen is de reden waarom we daar dit jaar niet zijn heengegaan.

van Zagora naar Taliouine

Gisteren een bijzonder mooie en zonnige dag in Zagora. In de ochtend een was gedraaid, was onderhand nodig, Daarna boodschappen gedaan in het centrum. Alle was was tegen vijven weer droog. In de middag met de fiets naar de brug over de Draa rivier gegaan, tenminste dat was de bedoeling, maar een paar 100 meter voor de brug hield de politie iedereen tegen. Niemand mocht erdoor want dat was te gevaarlijk, er zouden electriciteitskabels naar beneden zijn gevallen. We keerden noodgedwongen om en zijn via een pad naast de camping alsnog naar de rivier gefietst. Vorig jaar stroomde er bijna geen water en zijn we met de fiets door de rivier naar de overkant gelopen. Nu is de rivier wel 100 meter breed, stroomt flink. Naast de rivier was men begonnen een verhardde weg aan te leggen. De materialen en wat machines stonden opgesteld in de droge bedding, nu zijn de spulletjes weggespoeld of staan onder water, ook de nieuw aan te leggen weg staat blank. We lopen een stuk langs de rivier op richting brug. Er staan twee graafmachines op een droog stuk. Er zit een man in, bewaker van het materieel? Hij zegt dat er niet gewerkt wordt, maar dat hadden we al begrepen. Er zitten verschillende mannen te kijken naar de rivier, zij zijn vrolijk, blij met het water. Dat de brug naar het volgende dorp onder water staat deert hun niet. De brug zien we niet, staat geheel onder water. De mannen zeggen dat de brug niet weggespoeld is.

Op de camping woont een heel lief hondje, was vorig jaar toen we daar waren een paar maanden oud, nu ligt het beestje heel de dag voor onze camper, behalve als andere campinggasten het beestje wat eten geven. Bubbles tolereert de aanwezighed van het hondje, maar tegen de avond heeft ze genoeg van dit gezelschap en gromt naar het campinghondje. Voor het eerst dit jaar vindt Bubbles weer botjes. Ze heeft vandaag wel 6 botjes gevonden in de kiezelstenen rond de camper.

Toen we terugkwamen van onze avondmaaltijd in een restaurant stopte er een auto, Een Engels stel met een klein kind, op zoek naar een hotel. Ze zouden naar een hotel aan de overkant van de rivier gaan, maar helaas konden ze de rivier niet over. Toevallig stonden we 100 meter van een door Tripadvisor aanbevolen niet te duur hotel, dus het gezin maar daarheen verwezen. Naast de camping ligt ook een hotel, maar daar waren ze al geweest: ze vonden het hotel te groot, te somber en te duur.

Vandaag vroeg vertrokken in Zagora, de weersvoorspellingen na donderdag zijn erg slecht, weer veel regen en het gevolg kan zijn dat we heel lang in zuid Marokko vast komen te zitten, de grond is al doorweekt en veel bruggen beschadigd. Dus vandaag naar Taliouine en dan morgen Agadir. In Agadir wordt weliswaar voor vrijdag 125 mm regen voorspeld met storm, maar we denken van daaruit wel weer verder te kunnen naar Marrakech of het noorden. Het water is een stuk gezakt en er blijken veel meer bruggen in de Draa te liggen dan we 3 dagen geleden dachten. Niet alle bruggen zijn al open, op sommige plaatsen staan files auto’s, wachten tot doorgang weer mogelijk is. We nemen een weg die we vorig jaar ook gereden hebben. Vorig jaar was de r108 een en al gaten waar het asfalt verdwenen was, Inmiddels is het een leuke geasfalteerde weg waar nog maar 4 km niet klaar is, daar wordt aan gewerkt. Die 4 km zijn dan ook een nachtmerrie: smal, hobbelig en er zijn rotsen op de weg gevallen. De rotsen zijn gedeeltelijk weggehaald zodat verkeer er wel voorbij kan.

Voor Tazenahkt moeten we weer door het water en na Tazenahkt is de weg op een plek bijna weggeslagen door het water.

De omgeving is groen, bijna overal groeien verse grassprieten, een weelde voor de geiten en schapen en hun eigenaren.

Een filmpje over de wateroverlast is te zien op:

http://youtu.be/znNSCG6ghO4

naar Zagora

Vanmorgen was het droog en scheen het zonnetje, de rivier is flink gezakt. We besluiten nog maar eens te proberen richting Agadir te gaan, ook de Engelsen op de camping hebben hetzelfde plan. We komen bij de afslag richting Agadir en vragen de politie of de brug nu open is. Ze zeggen dat we maar moeten proberen. We nemen de afslag richting Agadir en staan meteen stop, een file naar de brug aan weerszijden van de rivier. Brug nog gesloten dus. We keren en rijden terug naar de politie op de kruising. We vragen wanneer de brug weer open gaat. Vanavond zeggen de heren, de brug wordt nu gerepareerd. Hmm, vanavond kan ook morgenavond zijn. Is de brug naar Zagora open, vragen we dan. De agent pleegt een telefoontje en zegt dat er geen problemen zijn op de route naar Zagora. Dus terug naar Ouarzazate en daar de brug over. Dat lukt, de brug is open, weliswaar vol modder en rommel, maar het verkeer kan rijden.

De weg levert inderdaad geen problemen op. De weg loopt gedeeltelijk langs de rivier de Draa, die nog steeds woest stroomt.

Onderweg worden dadels te koop aangeboden. Als we even stoppen om naar de rivier te kijken komen de verkopers onmiddellijk naar de ons toe, maar we willen geen dadels kopen. Dan willen ze graag vergaarde euro’s inwisselen voor dirhams. Dat doen we. Euromunten kunnen de mensen niet inleveren bij een bank. Op veel plekken staan de mensen uit de buurt te kijken en foto’s te maken van de rivier. Het schijnt in zeven jaar niet zoveel geregend te hebben. We zagen de gevolgen van zoveel regen in korte tijd ook op het Nederlandse en Marokkaanse nieuws. De mensen wilden regen, en het was dringend nodig, maar dit was teveel. Er zijn huizen en bruggen weggeslagen en veel mensen verdronken.

Gelukkig is ons mobiele huisje waterdicht, geen lekken tot nog toe dit jaar, alleen een sterretje in de voorruit door opspattend water met daarin blijkbaar een steentje.

Een van de Engelsen verschijnt later op de middag ook in Zagora, een ander is in de file voor de brug ten noorden van Zagora gaan staan om te wachten tot die brug opengaat en de derde is vertrokken in oostelijke richting.

Na zoveel regendagen was het weer tijd voor de was, die hangt nu te drogen. De temperatuur is aangenaam en ook morgen voorspelt de weerman zon en een mooie temperatuur.

nog steeds regen

Gisteravond nog tijdens een droge periode door Ouarzazate gelopen, ook leuk voor Bubbles, die had de laatste 2 dagen ook niet veel kunnen lopen. In de nacht is het weer gaan regenen.

Geen harde regen maar toch. Vanmorgen besluiten we toch te vertrekken, de beheerder van de camping weet niet of de brug naar Zagora al open is, maar er is nog een andere brug, misschien is die open. We vertrekken richting brug. Bij de brug aangekomen is die nog gesloten, wij zijn niet de enige die moeten keren. Er wordt een nieuwe hoge brug gebouwd naast de reeds bestaande oude brug, maar de nieuwe brug is nog niet klaar. Er stroomt geen water over de oude brug, maar is toch afgesloten. We rijden een paar km naar het noorden en slaan het weggetje naar de andere brug in, maar al snel begrijpen we dat oversteken van de rivier daar ook niet mogelijk is; aan het begin van de weg staat het ontmoedigende bord “route barré” Er komen wel een paar auto’s van de overkant van de rivier, zo te zien door veel modder en een ommetje, maar de meeste personenauto’s keren, dus wij keren ook om. Dan maar proberen via een andere weg richting Tazenakht te rijden. Vandaaruit kunnen we zuidelijk richting Foum Zguid oase of westelijk richting kust rijden. Na 25 km staat een politiecontrole bij een kruising ( rechtdoor naar Marrakech, linksaf naar Tazenahkt), er is een groot tankstation. Het is er een chaos en we moeten stoppen. Waar we heen willen vraagt de agent in prima Engels. Naar Tazehahkt is ons antwoord. Niet mogelijk aldus de agent, 2 km verder is de brug afgesloten en die gaat op zijn vroegst over 4 uur weer open. Dan maar naar Marrakech zeggen wij, ook niet mogelijk zegt de agent, de pas in de bergen is dicht, gaat 2 weken duren volgens de agent. Op de parkeerplaats van het tankstation staan al 2 engelse campers. Wij keren en rijden terug richting Ouarzazate, bij de afslag naar Ait Benhaddou ligt een franse camping naast de rivier. Daar gaan we heen. Op die camping aangekomen staat er 1 andere camper, een erg grote engelse bus met aanhanger. De engelse bus vertrekt om 12.00 van de camping en is om 14.00 weer terug. Ook de 2 campers die we eerder bij het tankstation zagen staan zijn inmiddels op de camping aangekomen, zij hebben afgelopen nacht op een camping bij Ait Benhaddou (een Unesco monument) gelogeerd, maar daar zijn stromend water en elektriciteit uigevallen.

De engelsen weten te vertellen dat er op de weg naar Marrakech een aardverschuiving heeft plaatsgevonden, daarom is de pas afgesloten, zij vertellen ook dat de brug naar Tazenahkt nog twee dagen afgesloten blijft.

Heel de morgen regent het hard, net na twee-en wordt het lichter en zien we een beetje blauwe lucht.

De camping heeft door alle regen van de laatste dagen lekkende gebouwen en geen internetontvangst meer. Vanmiddag is een deel van de muur weggespoeld. Een lemen muur. Zonder fundering. De rivier naast de camping is een kolkende bruine watermassa, je kunt zien dat het water eerder ver buiten de oevers heeft gestaan. Op de brug ligt overal modder en rommel.

Op de brug zijn mannen druk bezig een buis die gedeeltelijk is weggespoeld te repareren. Ik mag niet in de burrt komen: verboden voor vrouwen zegt een man. Waarschijnlijk was deze brug gisteren ook dicht. Het heeft hier de laatste drie dagen verschrikkelijk veel geregend. Vanavond was er opeens weer internet en het regent.

Inmiddels weten we ook dat er minstens 15 doden zijn door de overstromingen ten gevolge van de vele regen van de laatste dagen.

Regen

Na aankomst op de mooie camping ten zuiden van Errachidia begon het te regenen. Het heeft meer dan 24 uur geregend, soms hard, soms een beetje. Uiteindelijk was alles nat en stonden overal grote plassen. Ben even samen met een Duitse dame naar een lokaal winkeltje een km verwijderd van de camping gelopen om water en groenten te kopen. De grond is erg kleverig en na de wandeling moeten de schoenen goed schoongemaakt worden. Op de camping staat een fransman die hier overwintert en 4 duitsers die ook hier zijn neergestreken ivm de weersvoorspellingen.

Gisteravond hebben we een brood en vleesspiezen besteld. Alles werd op de afgesproken tijd bij de camper afgeleverd. Het brood was weer van het formaat grote Pizza, de vleesspiezen bleken van rundvlees met een Marokkaanse salade en het toetje was een granaatappel..

Vanmorgen was het droog en we besloten na het ontbijt verder te reizen, ons zeer bewust van de mogelijkheid dat we terug zouden moeten keren ivm afgesloten wegen door de vele regen. We vertrekken om 10 uur van de camping en gaan eerst naar een luxe supermarkt in Errachidia om eten te kopen. Als we weer buiten komen regent het. We rijden naar het westen en willen via een kleine bergroute nog zuidelijker geraken om uiteindelijk te overnachten in Nkob. Onderweg zien we overal water staan, zelfs in de dorpen, de afvoeren zijn na de lange droogte verstopt, of zitten op de verkeerde plaats. Overal staat water en stroomt water, veel onverharde straten zijn totaal onbegaanbaar en ergens onderweg is een vrachtwagen naast de weg geraakt en zit vast in de modder. Men probeert de wagen met een andere vrachtwagen weer de weg op te trekken. De rivieren die twee dagen geleden nog droge beddingen waren zijn nu veranderd in wilde modderige waterstromen. Waar een rivier stroomt dicht bij een dorp zijn veel mensen op de been om naar de wild stromende rivier te kijken. Op veel plaatsen stroomt het water over de weg. Als we de afslag naar de r113 nemen, staan we gelijk in een file voor een brug. De rivier stroomt over de brug en op de brug staat een busje, meegenomen door de stroming, nog net niet in de rivier gedreven. Aan weerszijden van de brug staat een file auto’s en vrachtauto’s te wachten tot het water gezakt is. We keren en nemen weer de hoofdweg, helaas niet naar Nkob dus. Ergens onderweg zijn jongens de modder van de weg aan het halen, ze willen geld van ons, we rijden echter door zonder te betalen. Na nog vele malen door grote waterstromen over de weg te zijn gereden komen we laat in de middag aan in Ouarzazate en gaan naar de gemeentecamping. Daar zijn al 2 franse campers en drie zwitserse campers aanwezig. Gestrand door het water? De beheerder van de camping vraagt waarheen we op weg zijn. Zagoraz eggen we. Hij vertelt dat dat niet kan omdat de brug onder water staat. Morgen zien we verder, als het niet meer regent zakt het water snel en anders maar niet naar Zagora.